هدف این پژوهش بررسی مدیریت سود واقعی در آستانه مقادیر حساس سود در شرکت های مظنون به مدیریت سود و با لحاظ اهرم مالی بالا بوده که در بین 148 شرکت بورسی و لحاظ اطلاعات مالی آنها بین سال های 1392 الی 1399 انجام شده است. در این پژوهش هزینه های تولید غیر عادی و هزینه های اختیاری غیر عادی برای شرکت های مظنون به مدیریت سودی که اهرم مالی آنها بیش از میانه بوده در سه آستانه سود صفر، سود دوره گذشته و سود پیش بینی شده بررسی شدند. نتایج نشان می دهد که در هر سه آستانه سود زمانی که اهرم مالی بیش از میانه باشد آنگاه این اهرم تاثیر منفی و معنی داری بر هزینه های تولید غیر عادی و هزینه های اختیاری غیر عادی داشته و صرفا در هزینه های تولید غیر عادی در آستانه سود دوره گذشته است که تاثیر معنی داری شناسایی نگردیده است.

در ادبیات حسابداری، توانایی مدیریت یکی از ابعاد سرمایه انسانی شرکت هاست که به عنوان دارایی نامشهود طبقه بندی می شود. برخی پژوهشگران توانایی مدیریت را به عنوان کارایی مدیران نسبت به رقبا در تبدیل منابع شرکت به درآمد تعریف می کنند. با توجه به نقش مهم مدیران در موفقیت شرکت ها پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر توانایی مدیریت بر مدیریت سود واقعی و مدیریت ریسک یکپارچه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به مطالعه بر روی 75 شرکت طی دوره زمانی 1394-1387 پرداخته است. توانایی مدیران با استفاده از مدل دمرجیان و همکاران (2012) اندازه گیری شده است و جهت اندازه گیری مدیریت سود واقعی از سه معیار سطح غیرعادی جریان نقدی عملیاتی، سطح غیرعادی هزینه های تولیدی و سطح غیرعادی هزینه های اختیاری استفاده شد و مدیریت ریسک یکپارچه نیز از طریق معیارهای ریسک استراتژی، ریسک عملیاتی، ریسک گزارشگری، ریسک رعایت قوانین و مقررات مالیاتی اندازه گیری شد. یافته های پژوهش نشان داد بین توانایی مدیریت و مدیریت سود واقعی ارتباط منفی و معناداری وجود دارد و بین توانایی مدیریت و مدیریت ریسک یکپارچه شرکت ها ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. نتایج پژوهش حاضر می تواند در راستای کاهش بحران های مالی ناگهانی در اقتصاد سودمند باشد.

با افزایش قابلیت مقایسه اطلاعات حسابداری به دلیل احتمال بیشتر کشف مدیریت سود تعهدی توسط حسابرسان و نهادهای قانونی، مدیران در بکارگیری این روش مدیریت سود با ریسک زیادی مواجه می گردند. بنابراین انتظار می رود که استفاده از این روش را کاهش داده و در مقابل، روش های مدیریت واقعی سود را جایگزین دستکاری اقلام تعهدی کنند. بر پایه این استدلال، پژوهش حاضر به بررسی تاثیر قابلیت مقایسه صورت های مالی بر مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی و مدیریت سود واقعی شرکت ها می پردازد. فرضیه های تحقیق نیز با استفاده از نمونه ای متشکل از 85 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1390 تا 1394 و با بهره گیری از الگوی رگرسیون چند متغیره مبتنی بر تکنیک داده های تابلویی مورد آزمون قرارگرفت. یافته های پژوهش حاکی از آن است که قابلیت مقایسه اطلاعات حسابداری، موجب کاهش مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی و در مقابل، افزایش مدیریت واقعی سود می شود. به بیان دیگر، با افزایش قابلیت مقایسه صورت های مالی مدیران روش های مدیریت واقعی سود را جایگزین دستکاری اقلام تعهدی می کنند.

سرمایه گذاران و دیگر کاربران زمانی می توانند از سودهای شرکت برای تصمیم های سرمایه گذاری و پیش بینی جریان های نقدی و سودهای آینده به طور صحیح بهره گیرند که سودهای شرکت بر مبنای عملکرد مالی واقعی شرکت و نه بر اساس اعمال نظر مدیریت در استفاده از روش های حسابداری، گزارش شده باشد. استانداردهای حسابداری به مدیران اجازه می دهد که طیف وسیعی از اختیارات را در انتخاب روش های مختلف حسابداری برای محاسبه سود در اختیار داشته باشند البته ممکن است مدیران از تمام این اختیارات برای تحقق اهداف شرکت استفاده نکنند. لذا هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی مدیریت سود واقعی در آستانه مقادیر حساس سود می باشد و با استفاده از داده های 148 شرکت به عنوان نمونه پژوهش در دوره زمانی بین سال های 1391 الی 1398 انجام شده است. نتایج پژوهش نشان داد در شرکت های مظنون به مدیریت سود در آستانه سود صفر، جریان های نقدی عملیاتی غیرعادی و هزینه های اختیاری غیرعادی به طور معنی داری کمتر از سایر شرکت ها و در شرکت های مظنون به مدیریت سود در آستانه سود صفر، هزینه های تولید غیرعادی به طور معنی داری بیشتر از سایر شرکت ها است. در شرکت های مظنون به مدیریت سود در آستانه سود پیش بینی شده، جریان های نقدی عملیاتی غیرعادی و هزینه های اختیاری غیرعادی به طور معنی داری کمتر از سایر شرکت ها است.

هدف این پژوهش بررسی تاثیر سطوح مختلف اهرم مالی بر مدیریت سود واقعی می باشد. دراین پژوهش تعداد 125 شرکت درقالب دو گروه (شرکت های دارای اهرم مالی بالا و پایین) تفکیک و در بازه زمانی 1392-1383 مورد بررسی قرارگرفته است. معیارهای مدیریت سود واقعی شامل: جریان های نقد عملیاتی غیرعادی، هزینه های تولید غیرعادی و هزینه های اختیاری غیرعادی می باشد. برای بررسی تاثیر اهرم مالی بر معیارهای مدیریت سود واقعی از تحلیل رگرسیون چند متغیره به روش داده های ترکیبی استفاده شد، نتایج نشان داد در شرایطی که شرکت ها دارای سطح اهرم مالی بالا باشند، تاثیر اهرم مالی برهریک از معیارهای مدیریت سود واقعی وهمچنین بر برآیند معیارهای آن معکوس و معنادار بوده. از طرفی در شرکت های دارای اهرم مالی پایین، تاثیر اهرم مالی هم بر برآیند معیارهای مدیریت سود واقعی وهم برهریک از معیارهای جداگانه آن به استثنای زمانی که معیار مدیریت سود واقعی جریان های نقد عملیاتی غیرعادی بود، نشان از اثری معکوس و معنادار داشت.

هدف این پژوهش، بررسی رابطه بین مدیریت ریسک سازمانی و افشای مسئولیت های اجتماعی شرکت، و همچنین بررسی اثر تعدیل­کنندگی مدیریت سود واقعی بر این رابطه است. داده­های به­کار گرفته شده، شامل 102 شرکت پذیرفته در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی سال­های 1393 تا 1399 است. جهت بررسی فرضیه ها از مدل رگرسیون خطی چندگانه با استفاده از داده های تابلویی استفاده شده است. نتایج به­دست آمده از این پژوهش نشان می دهد که بین مدیریت ریسک سازمانی و افشای مسئولیت اجتماعی رابطه معنی­دار و مثبت وجود دارد. این نتیجه می­تواند به این دلیل باشد که مدیریت ریسک سازمانی با ایجاد یک دید از بالا به پایین و هدایت ریسک­های مضر آتی از سوی جامعه که ممکن است رخ بدهند و شرکت را از ریل موفقیت خارج کنند، گرایش مدیران به فعالیت­های مسئولیت اجتماعی را بیشتر می­کند. همچنین، مدیریت سود واقعی این رابطه را تقویت می کند. در واقع تعامل استراتژی مدیریت سود واقعی با مدیریت ریسک سازمانی، بستر لازم را از طریق افزایش بهره­وری کوتاه­مدت و در نتیجه رفع نگرانی مدیران برای حفظ جایگاه­ و منافعشان، آن­ها را به اجرای فعالیت­های ارزشمند اجتماعی و دارای منافع آتی تشویق می­کند. نتایج پژوهش ما پیامدهای استراتژیک حیاتی برای ذینفعان و قانون­گذاران مرتبط با فرصت­طلبی مدیریتی و مکانیزم حاکمیت شرکتی دارد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.